Người ta thường dựa trên cơ sở phản ứng để phân loại các phương pháp phân tích thể tích.

a) Phương pháp trung hòa

            Phương pháp dùng để định lượng các axit, bazơ và một số muối trong môi trường là nước hay môi trường khan. Phương pháp này dựa trên sự trao đổi proton H⁺.

            Ví dụ, định lượng axit HCl bằng bazơ NaOH

                        HCl  +  NaOH  →  NaCl  +  H₂O

b) Phương pháp oxi hóa – khử

            Dựa trên phản ứng oxi hóa – khử tương ứng với sự trao đổi electron giữa hai chất.

            Ví dụ, định lượng FeCl₃ bằng dung dịch thiếc

                        2FeCl₃  +  SnCl₂  →  2FeCl₂  +  SnCl₄

c) Phương pháp kết tủa

            Căn cứ trên các phản ứng giữa chất cần định lượng với thuốc thử tạo ra hợp chất ít tan.

            Ví dụ, phương pháp bạc sử dụng thuốc thử AgNO₃ để định lượng các halogenua.

d) Phương pháp tạo phức

            Dựa vào phản ứng tạo thành phức chất. Phương pháp complexon được sử dụng phổ biến dùng định lượng các ion kim loại như định lượng canxi, magie trong nước với thuốc thử EDTA.

*. Các kỹ thuật chuẩn độ

            Trong phân tích thể tích, người ta thường dùng các kỹ thuật chuẩn độ sau:

a) Chuẩn độ trực tiếp

            Cách chuẩn độ này được tiến hành như sau:

            Nhỏ trực tiếp dung dịch chuẩn thuốc thử B vào dung dịch chất định phân A. B phản ứng với A:              B  + A → sản phẩm

            Dựa vào thể tích dung dịch chuẩn và nồng độ của nó, tính hàm lượng chất X.

                                                            N_A = N_B.V_B/V_A

b) Chuẩn độ ngược

            Cách chuẩn độ này được dùng trong trường hợp phản ứng giữa B và A xảy ra chậm hoặc không tìm được chất chỉ thị thích hợp để xác định điểm tương đương.

Nguyên tắc của cách chuẩn độ này như sau: thêm một lượng chính xác và dư dung dịch chuẩn B vào dung dịch chất định phân A, tạo mọi điều kiện để B phản ứng hoàn toàn với A. Sau đó chuẩn độ lượng thuốc thử dư B bằng dung dịch chuẩn R thích hợp. Dựa vào thể tích và nồng độ của các dung dịch chuẩn B và R để tính hàm lượng chất A.

                            V_A.N_A = V_B. N_B - V_R.N_R

c) Chuẩn độ thay thế (còn gọi là chuẩn độ đẩy)

            Nguyên tắc của cách chuẩn độ này như sau: cho chất cần xác định A tác dụng với chất MY thích hợp để thực hiện phản ứng đẩy:

                                                MY + A → MX + Y

            Sau đó chuẩn độ Y bằng một dung dịch chuẩn B thích hợp.

Y   +   B  →  sản phẩm

Dựa vào thể tích và nồng độ của dung dịch chuẩn B để tính hàm lượng chất A. Cách chuẩn độ này chỉ dùng khi không có phản ứng hoặc chất chỉ thị thích hợp cho việc chuẩn độ trực tiếp chất A.

                                        N_A = V_B. N_B / V_A

            Ví dụ: Xác định hàm lượng Cu²⁺ trong mẫu phân tích

            + Lấy chính xác 10 ml dung dịch phân tích (Cu²⁺)

            + Thêm 5 ml dung dịch KI 20%, để yên 10 phút trong bóng tối, đậy nắp

                                                Cu²⁺  +  2I^-  →  CuI  + ½ I₂↑

            + Chuẩn lượng I₂ giải phóng bằng dung dịch chuẩn Na₂S₂O₃ (với chỉ thị hồ tinh bột)

                                            I₂  +  2S₂O₃^2-  → 2I^-  +  S₄O₆^2-

                                                   N_Cu2+ = V_Na2S2O3. N_Na2S2O3/ V_Cu2+

d) Chuẩn độ gián tiếp

            Nguyên tắc của cách chuẩn độ này như sau: chuyển chất cần xác định A vào hợp chất chứa một ion hoặc một nguyên tố có thể xác định trực tiếp bằng thuốc thử và chất chỉ thị thích hợp.

» Tin mới nhất:

• CÁC NGUYÊN TẮC SƯ PHẠM VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC CHỦ YẾU ĐƯỢC SỬ DỤNG TRONG GIẢNG DẠY CHẤT HỮU CƠ - PHẦN: HYDROCACBON NO (tiếp theo) (18/07/2022)
• Tính các giá trị thống kê thực nghiệm bằng phần mềm Excel (11/07/2022)
• Ước lượng cho phương sai của tổng thể bằng Minitab (19/06/2022)
• CÁC HIỆN TƯỢNG ĐẶC BIỆT CỦA ĐIỆN TỬ TRONG BÁN DẪN III-V (19/06/2022)
• CÁC NGUYÊN TẮC SƯ PHẠM VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC CHỦ YẾU ĐƯỢC SỬ DỤNG TRONG GIẢNG DẠY CHẤT HỮU CƠ - PHẦN: HYDROCACBON NO (tiếp theo) (18/06/2022)

» Các tin khác:

• Xác định nhiệt độ tối ưu để thủy phân cellulose bằng enzyme cellulase (08/04/2018)
• Phương pháp phân tích kết tủa (17/03/2018)
• Tối ưu hóa cấu trúc phân tử paracetamol (06/03/2018)
• Phương pháp phân tích khối lượng (18/01/2018)
• Khảo sát năng tổng hợp cellulase của B. subtilis trong môi trường có chứa bã đậu nành và Xác định hoạt lực cellulase (12/01/2018)
• Giảng dạy và nghiên cứu - Hai yếu tố không thể tách rời đối với người giảng viên đại học (09/01/2018)
• Sự chuyển dịch cân bằng hóa học và các yếu tố ảnh hưởng (18/12/2017)
• Application of logarithmic- Part 2 (05/12/2017)
• Application of logarithmic-Part 1 (05/12/2017)
• Sự hình thành than bùn (17/11/2017)