1. Định nghĩa
Saponin còn gọi là saponosid do chữ la tinh Sapo = xà phòng (vì nó tạo bọt như xà phòng), là một nhóm glycosid lớn, gặp rộng rãi trong thực vật. Người ta cũng phân lập được saponin trong động vật như hải sâm, cá sao.
2. Phân loại
2.1.Saponin triterpenoid
- Saponin triterpenoid pentacyclic
+ Nhóm olean
+ Nhóm ursan
+ Nhóm lupan
+ Nhóm hopan
- Saponin triterpenoid tetracyclic
+ Nhóm Damaran
+ Nhóm Lanostan
+ Nhóm Cucurbitan
2.2. Saponin steroid
- Nhóm Spirostan
- Nhóm Furostan
- Nhóm Aminofcerostan
- Nhóm Spirosolan
- Nhóm Solanidan
- Saponin steroid có cấu trúc như mạch nhánh khác: polypodosaponin, oslandin.
3. Tác dụng
- Tác dụng long đờm, chữa ho. Saponin là dược liệu chính trong các dược liệu chữa ho như: viễn chí, cát cánh, cam thảo, thiên môn, mạch môn,…
- Một số dược liệu chứa saponin có tác dụng thông tiểu như rau má, tỳ giải, thiên môn, mạch môn,…
- Saponin có mặt trong một số vị thuốc bổ như nhân sâm, tam thất…
- Saponin làm tang sự thẩm thấu của tế bào. Sự có mặt saponin làm cho các hoạt chất khác dễ hòa tan và dễ hấp thu, ví dụ: digitonin trong lá digital.
- Một số saponin có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn, kháng nấm, ức chế virus, chống ung thư.
- Sapogenin steroid dung làm nguyên liệu để tổng hợp các thuốc steroid.
- Digitonin dung để định lượng Cholesterol.
- Một số nguyên liệu chứa Saponin dung để pha nước gội đầu, giặt len dạ, tơ lụa.
4. Thảo dược chứa saponin:cam thảo, viễn chí, cát cánh (radix platycodi), bồ kết, ngưu tất, rau má, ngũ gia bì, chân chim, nhân sâm, tam thất, táo nhân, cam thảo dây, tỳ giải, cây dứa mỹ (agave), khúc khắc (smilax), mạch môn, thiên môn.
» Tin mới nhất:
» Các tin khác: