Trong bài viết trước tôi đã giới thiệu một số bài toán xấp xỉ tích phân của các hàm số được biểu diễn bằng tổng của một chuỗi luỹ thừa, thông qua hàm 1/1+x. Trong phần này chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu cách xấp xỉ tích phân của một số hàm không có nguyên hàm là hàm sơ cấp của các lớp hàm exponent và hàm lượng giác. Để làm được điều này chúng ta sẽ xuất phát từ khai triển Taylor hoặc khai triển Maclaurin của chúng.
Như chúng ta đã biết các hàm
là những hàm không có nguyên hàm là các hàm sơ cấp, chính vì vậy mà chúng ta không thể sử dụng định lý cơ bản của phép tính vi tích phân để tính chính xác các tích phân xác định của các lớp hàm này.
Chúng ta sẽ bắt đầu từ việc tìm khai triển Maclaurin của các lớp hàm này. Trước hết cần nhắc lại công thức khai triển Maclaurin của một hàm khả vi vô hạn tại lân cận điểm 0 của hàm
.
Áp dụng công thức này lên các hàm lượng giác ta có các khai triển Maclaurin
Từ các khai triển này ta nhận được
.
.
Vậy nên các tích phân
được biểu diễn bằng tổng của chuỗi đan dấu. Sử dụng tiêu chuẩn xấp xỉ chuỗi đan dấu chúng ta có thể xấp xỉ các tích phân này, với sai số cho trước, một cách hết sức đơn giản.
Hoàn toàn tương tự chúng ta có thể mở rộng các lớp hàm này để nhận được các tích phân phức tạp hơn.
Đặng Văn Cường - Tổ Toán.
» Tin mới nhất:
» Các tin khác: