Thực phẩm biến đổi gen là gì và tác động của chúng tới sức khỏe của bạn như thế nào.
Thực phẩm biến đổi gen (GMO) là gì?
GMO là viết tắt của từ “sinh vật biến đổi gen” (genetically modified organism). Thuật ngữ này được dùng cho các thực phẩm có gen được biến đổi bằng công nghệ sinh học.
Dùng cách biến đổi gen này, các nhà khoa học có thể tạo ra các giống cây mới với các chất lượng được xác định trước, chẳng hạn như có khả năng kháng vi rút hoặc kháng thuốc trừ sâu.
Biến đổi gen là công nghệ cho phép các nhà khoa học thay đổi vật liệu di truyền của sinh vật.
Điều này thường được thực hiện bằng cách chuyển một gen từ sinh vật này sang sinh vật khác, tạo cho chúng những đặc điểm mới.
Ví dụ sự biến đổi gen di truyền có thể dùng làm cho cây cối chống lại được bệnh tật hay thuốc trừ sâu
Biến đổi gen cũng có thể được sử dụng để tăng giá trị dinh dưỡng cho thực vật, cho phép chúng phát triển nhanh hơn và vị ngon hơn. Có vô vàn cách thức như vậy.
Dưới đây là một số ví dụ về thực phẩm biến đổi gen (GMO):
- Bắp và đậu nành chống thuốc chống diệt cỏ: Ngô và đậu nành được cải tiến để dung nạp chất glyphosate diệt cỏ được tìm thấy ở Roundup. Điều này cho phép nông dân phun thuốc các cánh đồng của họ bằng chất diệt cỏ để diệt cỏ dại.
- Đu đủ chống virus: Tại Hawaii, đu đủ được biến đổi di truyền để có thể chống lại virus gây bệnh đốm.
- Gạo vàng: các nhà khoa học Thụy Sĩ đã phát triển gạo vàng – một loại gạo sản sinh ra beta-carotene, một chất chống oxy hóa mà cơ thể có thể biến đổi nó thành vitamin A (1).
Các loài cây khác thường bị biến đổi gen như hạt cải dầu (được dùng để làm dầu canola) và hạt bông.
Thực phẩm GMO có hại cho sức khỏe hay không?
Thực phẩm biến đổi gen không thể nói chung là lành mạnh hay có hại cho sức khỏe.
Nó phụ thuộc hoàn toàn vào các cá thể cây trồng được biến đổi gen, và cần được đánh giá ở từng trường hợp cụ thể (4).
Một số người chỉ ra rằng việc chuyển đổi gen từ các loại cây lương thực dễ gây dị ứng, ví dụ như cây đậu phộng cũng có thể gây dị ứng tương tự như với các thực phẩm biến đổi gen. Mặc dù đây chỉ là một khả năng được đưa ra, việc thử nghiệm an toàn cũng ngăn chặn việc đưa những sản phẩm này ra thị trường tiêu thụ (5).
Có thể nói rằng, những rủi ro liên quan đến thực phẩm GMO được coi là thấp. Chúng nhiều hơn những rủi ro xuất phát từ cách xử lí gen truyền thống thông qua việc chọn lọc và nhân giống (6).
Đến nay, không có bằng chứng về việc thực phẩm GMO gây hại cho con người (7).
Tương tự như vậy với các nghiên cứu trên động vật cũng cho thấy thực phẩm GMO an toàn (2, 8, 9).
Tuy nhiên, mặc dù thiếu bằng chứng về việc chống lại thực phẩm GMO, thị trường vẫn có sự phản đối nhất định và các cuộc tranh luận vẫn thường xuyên diễn ra.
Điều này có thể một phần là do sự thiếu tin tưởng đối với các công ty sinh học. Cũng có một phần nguyên nhân là do sự xung đột luôn tiềm tàng giữa nhiều nghiên cứu khoa học (10, 11).
Tổng kết: Tự bản thân thực phẩm GMO không thể được đánh giá tổng quát là không lành mạnh hay độc hại. Không có bằng chứng rõ ràng để nói rằng những thực phẩm này có tác động tiêu cực với sức khỏe của con người.
Thuốc diệt cỏ Glyphosate (Roundup) có thể gây hại
Mặc dù không có bằng chứng chỉ ra rằng bản thân thực phẩm GMO không an toàn, nhưng ta cần xem xét một vài yếu tố xung quanh.
Một vài nghiên cứu trên động vật cho thấy các cây trồng kháng lại thuốc diệt cỏ khi bị phun thuốc diệt cỏ glyphosate (chất diệt cỏ Roundup của Monsanto) có thể gây ra các phản ứng phụ (12).
Một nghiên cứu đáng chú ý từ năm 2012 cho thấy ngô biến đổi gen đã bị phun glyphosate có thể thúc đẩy hình thành các khối u ung thư ở chuột.
Các nhà nghiên cứu đã cho rằng các khối u là kết quả của những ảnh hưởng độc hại của glyphosate hay là hoặc do bản thân sự biến đổi gen di truyền (13).
Các kết quả của cuộc nghiên cứu đã gây ra tranh cãi và tranh luận rất nhiều. Trên thực tế, tài liệu gốc đã được thu hồi, nhưng chúng đã được xuất bản trên một tạp chí vào cùng năm (14, 15, 16).
Một vài nghiên cứu khác trên động vật và các thí nghiệm trong ống nghiệm đã phát hiện những dấu hiệu bất lợi khi thử ngô và đậu nành biến đổi gen bị phun thuốc glyphosate.
Những nghiên cứu này cho thấy rằng một lượng nhỏ các chất diệt cỏ có thể gây hại, chứ không phải là do bản thân sự di truyền (17, 18).
Tổng kết: Trong khi bản thân thực phẩm GMO không được phân loại là không lành mạnh thì một số yếu tố liên quan có thể gây ra các phản ứng phụ. Thuốc diệt cỏ glyphosate (Roundup) được phun lên một số loại cây GMO có thể gây hại cho sức khỏe.
Thông điệp cần lưu ý
Các bằng chứng có sẵn chỉ ra thực phẩm GMO không có hại cho sức khỏe của con người.
Tuy nhiên những ảnh hưởng sức khỏe do việc phun thuốc diệt cỏ glyphosate lên thực phẩm GMO vẫn là vấn đề gây tranh cãi.
Hơn nữa, không có những bằng chứng rõ ràng rằng bản thân biến đổi gen làm cho thực phẩm trở nên không lành mạnh hoặc độc hại.
Tóm tắt từ: https://buaanhoanhao.vn/loi-va-hai-trong-thuc-pham-bien-doi-gen-gmo/