Trăn trở của GS.VS. Nguyễn Văn Hiệu về nền khoa học cơ bản
“Tiến sỹ xong mà đối với một cơ quan nghiên cứu khoa học thì coi như là mới thoát nạn mù chữ thôi. Từ khi thoát nạn mù chữ cho đến lúc làm được một bài thơ thì nó còn phải có một quá trình”.
Đó là những lời “ví von” của GS.VS. Nguyễn Văn Hiệu - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam khi trao đổi với PV Dân trí xung quanh về đào tạo nguồn nhân lực ngành khoa học cơ bản cũng như những trăn trở về Giải thưởng Nhân tài Đất Việt lĩnh vực Khoa học tự nhiên.
Giải thưởng Nhân tài Đất Việt 2013 đã khép lại vào tối ngày 20/11 và một lần nữa Giải thưởng khoa học tự nhiên lại được trao cho các nhà khoa học có thâm niên công tác từ 30 năm trở lên. Đã 5 năm giải thưởng Khoa học tự nhiên được trao tặng cho các chủ nhân nhưng lại vắng bóng hoàn toàn các nhà khoa học trẻ. Đây cũng chính là những trăn trở của GS.VS Nguyễn Văn Hiệu với nền khoa học cơ bản nước nhà.
“Khi bắt đầu đề xuất và thực hiện trao Giải thưởng Khoa học tự nhiên thì Hội đồng giải thưởng gồm các nhà khoa học hàng đầu của đất nước luôn mong muốn, nền khoa học của nước chúng ta phải nhanh chóng đuổi kịp nền khoa học của các nước tiên tiến trên thế giới nên đặt ra những tiêu chuẩn đối với công trình nghiên cứu được xét chọn là rất cao. Trong 5 năm, Hội đồng giải thưởng cũng nhận được nhiều bản đề xuất giới thiệu các công trình khoa học của các nhà khoa học tương đối trẻ tuổi. Tuy nhiên rất đáng tiếc là không công trình nào đạt được tiêu chí đó” - GS.VS. Nguyễn Văn Hiệu bộc bạch.
GS.VS. Hiệu cũng cho rằng, trình độ khoa học chung của Việt Nam và đặc biệt là trình độ khoa học của những người đang làm ở trong nước còn xa mới theo kịp trình độ trên thế giới. Các công trình gửi về cho Hội đồng giải thưởng và qua so sánh thì thấy sự khác xa nhau khá nhiều.
Nhiều ý kiến cho rằng, giới trẻ ngày nay ngại đi vào con đường nghiên cứu khoa học bởi vất vả nhưng chế độ thì lại chưa tương xứng. Tuy nhiên trên thực tế vẫn còn có đó những sinh viên tâm huyết với nền khoa học nước nhà bằng cách nỗ lực phấn đấu không mệt mỏi nhưng có những “rào cản” khiến họ chưa thể phát huy được hết khả năng của mình.
“Hiện nay sinh viên học ngành Khoa học cơ bản ra trường rất nhiều, chính vì thế nhiều bạn dù rất đam mê với khoa học nhưng mà chưa thực sự được phát triển tài năng của mình. Một số bạn trẻ phải làm trái ngành, trái nghề. Rất nhiều bạn không được làm theo nguyện vọng của mình, nhiều đề tài ý tưởng đưa ra nhưng không được thực hiện được bởi không có sự đầu tư, không có sự hỗ trợ từ phía Nhà nước” - sinh viên cao học Đỗ Thị Thanh Chung, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên - ĐH Quốc gia Hà Nội bày tỏ sự băn khoăn.
Giải quyết bài toán này, GS.VS Nguyễn Văn Hiệu nhấn mạnh: “Tôi đề xuất là phải nhanh chóng thực hiện triệt để Nghị quyết TW 6, ít nhất là trong lĩnh vực đào tạo người trẻ. Cần phải tạo điều kiện cho những nhà khoa học lớn có nhiều học trò đến làm việc với họ”.
Theo Báo dân trí online